Czym są mediacje?
Jaka jest rola mediatora?
Rolą mediatora jest wspieranie przebiegu negocjacji, łagodzenie powstających napięć oraz pomoc przy wypracowaniu kompromisu. Mediator pozostaje neutralny wobec stron konfliktu oraz przedmiotu sprawy i nie narzuca sposobu rozwiązania sporu, ani go nie rozstrzyga.
Jakie są korzyści z mediacji i kiedy się ją stosuje?
Mediacja umożliwia stronom kontrolę nad procesem negocjacji i wpływ na treść ugody. Uczestnicy spotkania biorą w nim udział dobrowolnie.
Porozumienie osiągnięte poprzez rozwiązanie konfliktu, a nie rozstrzygnięcie – zgodnie z wolą np. arbitra czy sędziego, jest akceptowane i uznawane przez strony.
Mediacja, która jest prowadzona poza sądem, daje możliwość rozmowy o problemach i konfliktach w neutralnej, a nawet przyjaznej atmosferze, sprzyjającej swobodnym wypowiedziom stron oraz rozładowaniu emocji.
Wprowadzenie mediacji ma wiele korzyści dla obu stron. Przede wszystkim jest to szansa na samodzielne dojście do porozumienia, a przez to także na współdecydowanie o ostatecznym sposobie rozwiązania konfliktu. Wspólne wypracowanie rozwiązania w drodze mediacji zwiększa także gwarancje, że spór nie odrodzi się w przyszłości. Mediacje zapewniają wyższą skuteczność realizowania porozumień. Wynika to z osobistego udziału skonfliktowanych stron. Podmioty, które same wypracowały zasady ugody, czują się także odpowiedzialne za ich wykonanie. Ponadto po zakończeniu mediacji strony pozostają często w poprawnych stosunkach a nawet prowadzą w dalszym ciągu wspólne interesy.
Do innych zalet mediacji należy zaliczyć to, że:
– służy zapewnieniu harmonii społecznej i konstruowaniu prawidłowych relacji międzyludzkich,
– zapewnia równorzędną pozycję dla wszystkich stron konfliktu lub sporu,
– pozwala spojrzeć na spór z innej perspektywy, skłonić strony do rozważenia problemu z punktu widzenia drugiej strony,
– zaspokaja potrzebę opowiedzenia o swoich krzywdach, doznanym poczuciu niesprawiedliwości.
Nie bez znaczenia jest też, że podjęcie mediacji skraca okres postępowania sądowego, a tym samym przyczynia się do zmniejszenia kosztów sądowych. Podkreślić należy również, że wszczęcie mediacji powoduje przerwanie biegu przedawnienia.
Mediacja jest pomocna we wszelkich problemach i sporach między ludźmi. Prowadzona jest zarówno w sprawach sądowych (na każdym etapie postępowania), jak i pozasądowych – zgłoszona przez strony, które nie radzą sobie już z problemami i konfliktami, a w szczególności w sprawach gospodarczych, cywilnych, karnych, rodzinnych, pracowniczych, sąsiedzkich, szkolnych czy też oświatowych a nawet czysto personalnych.
Jak przebiegają mediacje?
Po otrzymaniu postanowienia sądu lub po zawarciu umowy o mediację zgodnie z Regulaminem wybrany przez sąd lub strony sporu mediator kontaktuje się ze stronami i ustala termin i miejsce spotkania. Spotkania (sesje) z mediatorem mogą odbywać się wspólnie lub indywidualnie.
Podczas pierwszego spotkania mediator przedstawia cele i zasady mediacji.
Efektem pracy mediatora jest protokół mediacji, który jednak nie zawiera żadnych ocen ani stanowisk – zawiera same tylko ustalenia. Celem mediacji jest wypracowanie ugody, którą podpisują strony. Mediator umieszcza ugodę w protokole lub załącza jej treść do protokołu. Jeśli mediacja toczyła się na podstawie skierowania przez sąd lub jeśli w przypadku mediacji pozasądowej co najmniej jedna ze stron występuje do sądu z wnioskiem o zatwierdzenie ugody zawartej przed mediatorem, to wtedy mediator składa protokół w sądzie. Ugoda zawarta przed mediatorem, po jej zatwierdzeniu przez sąd, ma moc prawną ugody zawartej przed sądem. Przed zatwierdzeniem ugody sąd sprawdza, czy jest ona zgodna z prawem i zasadami współżycia społecznego, a także czy jest ona zrozumiała i nie zawiera sprzeczności. Ugoda zawarta przed mediatorem, którą sąd zatwierdził przez nadanie jej klauzuli wykonalności, jest tytułem wykonawczym. Jeśli podczas mediacji nie udało się wypracować ugody, to stronom pozostaje dochodzenie swoich praw w postępowaniu sądowym.